Bettie’s ouders

Bettie’s vader Tsjip | Tsjip en Klas getrouwd | Kleinkinderen | Bettie’s moeder Klaske | Bettie’s grootouders

Bettie’s vader Tsjip

De vader van Bettie, Tjipke Woudwijk, is geboren op 26-01-1921 in Brantgum. Hij was de oudste zoon van Rienk Tjipkes Woudwijk en Elisabeth Meinderts van der Mei.

Hiernaast zie je Tsjip als baby. Zijn ouders Rienk en Bette woonden de eerste jaren van hun huwelijk op Fjildbuorsterwei 1 in Brantgum. Daar werden Tsjip en zijn broer Meint geboren. Na een paar jaar verhuisden ze naar Holwerd en daar werd Bertus geboren. In 1933 verhuisden ze naar Morra. Ze woonden waar werk te vinden was voor de vader van Tsjip. Een paar jaar later vond vader Rienk weer werk bij een boer in Brantgum, toen gingen ze weer terug. Maar in 1938 vertrokken ze weer naar Morra en in 1939 naar Ee. Telkens in mei, want dan werden de boerenarbeiders weer voor een jaar ingehuurd, en dan konden ze ook weer naar een andere boer.

Tsjip had na de lagere school wel graag door willen leren, vooral de techniek interresseerde hem.
Maar doorleren zat er in die tijd niet in. Hij werd boerenknecht bij boer Wolbrink in Morra, dat was de boer waar pake Rienk arbeider was. Ze woonden toen in Lioessens, dat ligt vlak bij Morra.

Hieronder zie je links een foto van de lagere school waar Tsjip op zat, dat was in Holwerd Het donkere jongetje in het midden van de achterste rij is Tsjip.
Daarnaast Tsjip met zijn ouders en broers. Links Meint en rechts Bertus en in het midden Tsjip.

Als er een machine kapot was op de boerderij was Tsjip er als de kippen bij om te proberen het te repareren.
Daarom adviseerde boer Wolbrink hem monteur te worden.
Tsjip werd toen, 16 jaar oud, leerling-monteur bij de autobusgarage van zijn oom Albert van der Mei, een broer van beppe Bette van Brantgum.
Na de oorlog fuseerden een aantal kleine autobusondernemingen tot de NOF (Noord Oost Friesland), en de eerste directeur werd Albert van der Mei.
Tsjip kwam zo bij de NOF in dienst.

Op bezoek bij familie Aarts in NoordBrabant

Je ziet hem hierboven in de garage bezig.
Van juni 1940 tot juni 1941 heeft Tsjip nog bij garage Wouda in Dokkum gewerkt. Zijn ouders woonden weer in Brantgum, dus hij hoefde maar zo’n 5 km. naar Dokkum te fietsen.
In 1943 werd door de Duitse overheerser de ongewapende dienstplicht ingevoerd, de zogenaamde Arbeidsdienst. Iedere Nederlander die tussen 1 januari 1921 en 1 januari 1924 geboren was kreeg een oproep om in dienst te gaan, dus ook Tsjip.
Het werk waarvoor ze werden opgeroepen bestond voornamelijk uit landbouwwerkzaamheden en ontginningen, en voor de mannen werden ver van hun woonplaats kampen gebouwd. De dienstplicht duurde een half jaar. Ook leerden de mannen exerceren met een schop aan de schouder.
Zo moest Tsjip in het kader van de Arbeidsdienst naar een barakkenkamp bij Gilze-Rijen in Noord Brabant. Hij werd te werk gesteld bij een boer in de omgeving. Hij kwam bij boer Aarts terecht, Tsjip maakte zich daar nuttig als boerenknecht. Hij had een goede tijd bij de familie Aarts en kreeg daar als beloning heel goed te eten.
De familie Aarts was rooms-katholiek en zij aten uit principe op vrijdag geen vlees.
Maar Tsjip was niet rooms-katholiek en kreeg op vrijdag wel vlees. Dat vond Rinus Aarts, de zoon des huizes die ongeveer even oud was als Tsjip, maar niks. Maar moeder Aarts bleef bij haar standpunt, Rinus moest zich op vrijdag matigen.
Later ging Tsjip met vrouw en kinderen nog eens op bezoek bij de familie Aarts in Tilburg, dat was in 1965.
Je ziet mevrouw Aarts en Rinus hiernaast op de foto, samen met de moeder van Bettie, Rienk, Joke en Bettie en een dochter van Rinus.

Na de oorlog pakte Tsjip zijn werk als autobusmonteur weer op. In de oorlog waren veel autobussen door de Duitsers gevorderd en aan brandstof was ook steeds moeilijker te komen. Daarom werden er gasgeneratoren op of achter de autobussen aangebracht en die werden gestookt met hout of turf.
Na de oorlog was er niet veel van het wagenpark over en wat er nog was was in slechte staat. Dus er was veel werk te doen, maar er was bijna geen materiaal.
In 1990 bestond de NOF 50 jaar, toen werd er een jubileumboekje uitgegeven. Tsjip leverde daar ook een bijdrage aan. Hij beschreef o.a. hoe de eerste bus na de oorlog rijklaar gemaakt werd. Lees hier wat hij daarover schreef.
Nadat hij getrouwd was volgde hij een aantal cursussen, en haalde het diploma voor automonteur (zie hieronder rechts het diploma).

Na de oorlog werkte Klaaske Sjoerdsma uit Ternaard een poosje als hulp in de huishouding bij familie Venema in Brantgum. Tsjip kwam regelmatig bij familie Venema, ze woonden vlakbij zijn ouders. Zo troffen Tsjip en Klaaske elkaar, en ze werden een paar.
Hun eerste uitje, waarbij ze elkaar wat beter konden leren kennen, was een avondje naar “De tiid hâld gjin skoft” van Tetman en Jarich.

Tsjip en Klas getrouwd

Op 23 september 1947 trouwden ze, de trouwfoto zie je hieronder links. Tsjip was toen 26 jaar oud en Klas was 22 jaar, zij was geboren op 18-05-1925 in Hijum. Ze was de dochter van Ynse Hendriks Sjoerdsma en Dieuke Renderts Jouksma.
Toen ze trouwden woonden Klas haar ouders in Ternaard aan de Nijbuorren, en daar gingen Tsjip en Klas eerst bij inwonen want er was moeilijk aan een woning te komen. Die woning zie je hieronder middenboven.
Maar na een half jaar kregen ze gelukkig een woning toegewezen in Dokkum: Karrepad 6. Die woning zie je hieronder middenonder, het is de rechter woning op de foto.
Toen ze daar woonden werden Rienk en Joke geboren, die zie je hieronder op de rechter foto.

Ze woonden maar een paar jaar aan het Karrepad. Het huis aan het Karrepad was klein en het was gevaarlijk, want het was vlak bij de gracht rond Dokkum. Daarom verhuisden ze naar Kloostersingel A110, en daar werd Bettie geboren.
Ook op de Kloostersingel woonden ze niet lang, na twee jaar verhuisden ze naar de Wâlddyk 40.
Ook daar woonden ze maar kort, vandaar gingen ze naar Rondweg Noord tegenover het bejaardentehuis “Rêst en Utsjoch”.
Daar woonden ze dicht bij de NOF-werkplaats. Dat was handig, want Tsjip ging tussen de middag altijd naar huis om te eten. Hij had dan maar weinig tijd, maar zijn vrouw Klas zorgde er voor dat het eten op tafel stond als hij thuiskwam. En dan kon het allemaal net.
In de vakantie gingen ze meestal een week naar Ameland. Ze konden via de personeelsvereniging van de NOF daar een caravan huren, en later een huisje.
De foto’s hieronder zijn gemaakt op Ameland. Achterneef Klaas van der Mei was ook van de partij.
Tsjip onderhield in zijn vrije tijd de auto van caféhouder Uule Haarsma. Daarom mocht Tsjip de auto zo nu en dan in het weekend gebruiken, en dan ging de familie Woudwijk er op uit. Zo zijn ze op een heleboel plaatsen geweest, ze bezochten ook regelmatig familie.
De foto linksonder is in 1954 in Ternaard gemaakt.

Rienk, Joke en Bettie groeiden voorspoedig op.
Na de lagere school ging Rienk naar de ULO, daarna naar de UTS en toen naar de HTS.
Joke ging naar de huishoudschool, en toen ging ze aan het werk.
Bettie ging naar de ULO, toen naar de vormingsklas en daarna ging ze naar de School voor Huishoudkundigen.
Uit de tijd na de lagere school stammen de volgende twee foto’s.

Op 11 september 1970 trouwde Joke met Jan van der Wal, en ze gingen bij Tsjip en Klas inwonen aan de Rondweg. Je ziet de familie op de trouwdag op de linker foto hieronder.
Jan en Joke kregen vrij snel daarna een zoontje, Paul. Toen was het wel even behelpen, want het huis was niet groot.

Op 27 september 1974 trouwde Bettie met Rienk van der Beek, zij gingen in Buitenpost wonen.
Op de eerste foto hieronder vond de ringwisseling plaats in de kerk in Oenkerk.
Heit Tsjip ondertekende de trouwakte op de middelste foto hieronder in het stadhuis in Dokkum.

Een paar maanden later, op 29 november 1974 trouwde broer Rienk met Saapke de Vries en zij gingen in Dokkum wonen aan de IJsvogel. Rienk werkte toen bij Prins in Dokkum.
Toen was het huis ineens bijna leeg. Maar er veranderde veel, want er kwamen kleinkinderen en daar genoten Tsjip en Klas met volle teugen van.
De eerste kleinkinderen, Paul en Theo, zie je op de middelste foto hieronder. Zij maakten het trouwfeest van Rienk en Saapke ook mee.

Kleinkinderen van Tsjip en Klas

Paul werd geboren in Dokkum. Dat maakten Tsjip en Klas van heel dichtbij mee, want Jan en Joke woonden toen bij hen in. En Theo werd een jaar later geboren, Jan en Joke woonden toen ondertussen in Rottevalle.
Daarna waren Rienk en Bettie aan de beurt, in 1975 werd Jan Theo in Leeuwarden geboren.
Een paar maanden later werd Tjipke van Rienk en Saapke geboren in Dokkum.
Het ging maar door, 2 jaar later werd Folkert van Rienk en Bettie geboren.
En weer een paar maanden later werd Maaike van Rienk en Saapke geboren, eindelijk hadden Tsjip en Klas een meisje als pake- en beppesizzer!
De zes kleinkinderen kwamen met elkaar op de foto, zie de linker foto hieronder.
Staand zie je van links naar rechts Theo, Jan Theo, Tjipke en daarnaast Paul met Folkert op schoot. In het wipstoeltje zit Maaike.
Op 10-06-1981 werd Klasien geboren in Rottevalle, en op 5 september 1981 werd Jelle geboren.
Je ziet Jelle en Klasien bij pake Tsjip op schoot op de zesde foto hieronder.
Het laatste kleinkind van Tsjip en Klas, dat werd geboren, is Welmoed van Jan en Joke. Zij werd 3 jaar later geboren in Rottevalle. Toen waren er negen gezonde kleinkinderen!

Op de tweede foto hierboven zie je Rienk en Saapke met Tjipke en Maaike op de wipwap. Die foto is genomen toen Beppe Klas jarig was, ze zaten toen in een huisje op camping “Land van Bartje”.
De derde foto is bij Rienk en Bettie in Buitenpost genomen: Jan Theo, Folkert en Jelle met pake en beppe.
Op de vierde foto hierboven (de eerste van de tweede rij) zie je Joke en Paul en Theo op hun boot. Beppe probeert ook aan boord te stappen maar dat valt nog niet mee.
Op de vijfde foto hierboven zie je Klasien, Welmoed en Jelle in de draaiton. Die foto is ook genomen op een verjaardag van Beppe Klas, dit was in Drouwenerzand.

Toen Tjipke van Rienk en Saapke werd geboren waren er vier geslachten Woudwijk, je ziet de vier-geslachtenfoto hiernaast: Tsjip, Rienk met Tjipke, en pake Rienk.
Toen Klasien van Jan en Joke werd geboren waren er vier geslachten in de vrouwelijke lijn: Dieuke, Klaaske, Joke en Klasien.

Tsjip was begonnen als monteur, maar hij klom steeds hoger op, tot hij uiteindelijk werkplaatschef werd bij de FRAM, de opvolger van de NOF.
Op 1 maart 1982 vierde hij zijn 45-jarig jubileum bij de NOF. Hij werkte altijd met veel plezier in de werkplaats, en had goede contacten met zijn collega’s.
Hieronder zie je een foto met zijn collega’s, die gemaakt werd toen hij zijn 45-jarig jubileum vierde. Er verscheen ook een artikel in de Dokkumer Courant met een foto en een heel verhaal over zijn jubileum, dat kun je hier lezen.
 

Vrij snel na het 45-jarig jubileum ging Tsjip met de VUT. Ze kochten toen een stacaravan op “Camping America” in Een bij Roden in Drente, waar ze vanaf dat moment heel vaak naar toe gingen. De stacaravan kreeg de naam “Rêst en Utsjoch”. Dezelfde naam als het rusthuis aan de Rondweg.
Ook wij waren er regelmatig in het weekend. Er was ook een zwembad bij, het Ronostrand was in de buurt en in Roden kon je mooi winkelen. We hebben ook nog een keer met de vouwwagen op de camping gestaan.

Op 23 september 1982 waren Tsjip en Klas 35 jaar getrouwd. We hadden toen feest in Bakkeveen, in de Drie Provinciën.
De foto’s hieronder zijn toen genomen.
Tien jaar later waren Tsjip en Klas 45 jaar getrouwd. Wij vierden dit bij “Old Dutch” in Zwaagwesteinde, waar we ook oud-hollandse spellen deden. Daarvan zie je ook een aantal foto’s hieronder.
Ook als Tsjip of Klas jarig was, werd er vaak een etentje georganiseerd. Tenminste na de pensionering.
Vaak werd er iets uitgezocht waarbij we eerst samen iets konden doen. Kegelen, bowlen, een speeltuin, oud-hollandse spelletjes, een expositie bekijken, enz. Ook daarvan zie je foto’s.

In 1989 ging het niet goed met Bettie’s moeder. In het Academisch Ziekenhuis in Groningen kreeg ze de diagnose “hartfalen”. De drukte met de stacaravan konden ze toen niet meer aan, die werd verkocht.
In 1988 werd het oude bejaardentehuis Dockaheem afgebroken, en er kwamen nieuwe appartementen voor in de plaats.
Tsjip en Klas vroegen zo’n appartement in Nieuw Dockaheem aan en ze kregen er één toegewezen. Daarheen verhuisden ze in 1990, dus de tuin hoefden ze niet meer te onderhouden.
Er was een alarmsysteem zodat ze hulp konden krijgen als er iets aan de hand was.

Tsjip en Klas hebben nog een aantal goede jaren in Nieuw Dockaheem gehad. Tsjip werd vrij snel voorzitter van de bewonerscommissie.
In januari 1995 vierden we nog samen de 74-ste verjaardag van Tsjip, in Surhuisterveen. Zie de foto hieronder, links.
Maar vrij snel daarna kreeg Tsjip last van zijn rug. Hij ging een poos naar de fysiotherapeut, maar het werd niets beter. Tenslotte ging hij maar eens naar het ziekenhuis voor controle. Op de foto hieronder rechts ligt Tsjip in het ziekenhuis “De Sionsberg”.
Toen bleek dat hij botkanker had. Het ging snel achteruit, en op 02-06-1995 overleed hij in de Sionsberg in Dokkum.
De crematie was op 6 juni in Goutum. De herdenkingstoespraak werd uitgesproken door Eke Postmus-Heeringa, een vriendin van Tsjip en Klas.

Naar boven