Stamboom van Rienk en Bettie van der Beek

Dirk en Tjitske kregen drie dochters. De oudste was Trijntje, geboren op 24-03-1934 in Berlikum.
 

Klaas was linnenwever.
In de huwelijksakte van dochter Antje met Douwe Holwerda in 1877 (zie hieronder) staat dat haar vader vermoedelijk is overleden, en haar moeder is zeker overleden. In de overlijdensakte van dochter Klaaske in 1896 staat dat ze beide zijn overleden.
Blijkbaar was er in 1877 niet precies bekend hoe het met haar vader zat, was er iets speciaals aan de hand?
 

Andries was de betovergrootvader van Klaske Sjoerdsma, de moeder van Bettie.
Het beroep van Andries was eerst arbeider, toen gardenier,en nog weer later voerman.

In 1812 neemt hij de naam Sjoerdsma aan, zie de afbeelding hiernaast, klik er op voor een vergroting.

In 1828 verkoopt Andries een huizinge te Holwerd no. 161, koopsom fl. 400
In 1848 koopt Andries een perceel bouwland te Holwerd, koopsom fl. 250
In 1852 verkoopt Andries een huis nr. 47 te Holwerd, koopsom fl. 605

Andries was een broer van de grootvader van Klaske Sjoerdsma, de moeder van Bettie.
Andries en Lutske emigreerden in 1892 met drie kinderen Jan (John), Sjoerd (Joe) en Aaltje naar Michigan. Ze voeren met de “Spaarndam” naar Holland, Michigan.
Ze woonden in een huisje op het platteland ten N.O. van Holland in een plaatsje dat nu Olive Center wordt genoemd.
 

 
Op de foto hieronder zie je van links naar rechts Andries, dan zijn broer Taeke en zijn vrouw Klaaske.
Taeke en Klaaske emigreerden in 1910.

Hieronder een paar regels uit de volkstelling van 1900 in Michigan, waarin het gezin van Andries (Andrew) Sjoerdsma voorkomt.
Verder een aantal berichten uit kranten in Amerika voor emigranten uit Nederland: de Volksvriend en de Grondwet.

Kinderen van Andries en Lutske:
1 Jan (John) Sjoerdsma, geboren op 08-05-1883 in Berlikum.
John woonde in Holland, Michigan. John trouwde met Clara Louise van Rijn. Clara is geboren op 02-06-1879 en ze is overleden op 26-12-1920, 41 jaar oud. John is overleden op 13-03-1956, 72 jaar oud.
De eerste twee kinderen, Lucy en Nel, kregen tbc. Ze woonden een poos in een klein huisje achter op het erf van John, dat John gebouwd had omdat ze tbc hadden en in quarantaine moesten.
Het derde kind was Albert (Andrew), hij stierf op 20-jarige leeftijd. De vierde was Ben die jong stierf aan tbc.
Dus alle vier kinderen die John en Clara hadden werden niet oud.
John is hertrouwd met Grace Laarman (geboren op 12-03-1892, overleden op 22-12-1981, 89 jaar oud), kinderen met haar: Henry, Henry (geb. 1926), Alice (geb. 1929) en Edward (geb. 1931).
Hieronder zie je een aantal regels uit de volkstelling van 1930 in Amerika, John was toen al getrouwd met Grace.

2 Sjoerd (Joe of Josph) Sjoerdsma, geboren op 26-08-1888 in Berlikum.
Joe trouwde met Etta Dalman. Joe was lekepredikant. Hij verhuisde naar Californië.
Hij trouwde twee keer maar had geen kinderen. Hij had erg rood haar, volgens de moeder van Howard Slenk.
3 Aaltje Sjoerdsma, geboren op 01-02-1885 te Berlikum. Aaltje is jong overleden, vrij snel na de emigratie.
4 Grietje Sjoerdsma, geboren op 22-07-1886 te Berlikum. Grietje is jong overleden, voor 05-10-1890.
5 Grietje Sjoerdsma, geboren op 05-10-1890 te Berlikum. Grietje is jong overleden, voor de emigratie in 1892.
6 Ben Sjoerdsma, geboren op 18-06-1895 in Michigan. Ben is overleden op 09-06-1916, 20 jaar oud.
7 Albert Sjoerdsma, geboren op 01-04-1896 in Michigan. Albert is overleden op 04-06-1958, 62 jaar oud.
Albert trouwde, 28 jaar oud, op 24-04-1924 met Kathryn Lulofs, 18 jaar oud. Kathryn is geboren op 23-09-1905 en ze is overleden op 08-06-1971, 65 jaar oud.
Kinderen van Albert en Kathryn: Elinor (gehuwd met William Rice), en Glen.
 

 

Hendrik was boerenarbeider. Hij was de grootvader van Klaske Sjoerdsma, de moeder van Bettie.
Hieronder een foto van Hendrik Sjoerdsma en zijn vrouw Tjitske Waaksma met hun zes kinderen die volwassen werden: Aaltje, Ynse, Rienk, Sybe, Jan en Renske.
 

Rienk was een broer van Ynse Sjoerdsma, de grootvader van Bettie.
Rienk was melkrijder in Wierum. Hij woonde met Ieke aan It Skoar onder Ternaard.
Sake Banga schrijft in zijn boek “Minsken yn in úthoeke” het volgende over Rienk en Ieke:
 

 
Hieronder zie je links een foto van Rienk Sjoerdsma. Rechts daarvan een rouwadvertentie van Jacob Sjoerdsma, de tweede zoon van Rienk en Ieke. En daarnaast één van de schoonzoon Jelle Jaarsma.

Dieuke werd Djo genoemd. Ynse en Djo waren de ouders van Klaske Sjoerdsma, de moeder van Bettie. Ze woonden in Ternaard, aan de Nijbuorren. Daar zijn Sjoerd, Tjitske en Rendert geboren. Klaske is in Hijum geboren, want van mei 1924 tot mei 1928 was pake Ynse boerenarbeider bij boer Straatsma in Hijum, zie onderstaand rapport uit het bevolkingsregister van Hijum.
 

 
Na de oorlog is pake Ynse slikwerker geweest, in het kader van buitendijkse landaanwinning: er moesten greppels worden gegraven en rijsdammen worden gemaakt en onderhouden. Dit kon alleen als het laagwater was. Pake Ynse ging dan in zijn zelfgemaakte slikslee, waarin zijn gereedschap en eten en drinken meegenomen kon worden, naar de werkplek. Die slee gleed gemakkelijk over het slik, zo nu en dan even met een been afzetten.
Beppe Djo was “baakster” (kraamverzorgster). Dat heeft ze meer dan veertig jaar gedaan, zie onderstaand krantenartikel.

Ze stelde jaren lang voor een kaatspartij in Ternaard de hoofdprijs, een zilveren kaatsbal, beschikbaar. Die kaatspartij werd de “Ynse-Djo partij” genoemd.

Sake Banga schrijft in zijn boek “Minsken yn in úthoeke” het volgende over Ynse Djo (rechts zie je het huis aan de Nijbuorren in Ternaard):

Sjoerd was muzikaal, hij zat (net als Klaske, de moeder van Bettie) op het muziekkorps van Ternaard. Als hij iets hoorde kon hij het ook spelen. Hij kon ook goed jodelen.
In de oorlog is er op het wad vlak bij Ternaard een bommenwerper neergestort. Een aantal jongens, waaronder Sjoerd, haalde mitrailleurs, munitie en pakken strooibiljetten uit het wrak. Dat werd door Duitse militairen ontdekt en ze werden opgepakt. Sjoerd belandde daardoor in een strafkamp in Duitsland. Sjoerd liep daar een TBC-besmetting op. De Duitsers waren doodsbenauwd voor besmettelijke ziekten, en daarom werd Sjoerd naar huis gestuurd.
Hij was doodziek en moest in een tentje bij het ouderlijk huis vertoeven. Hij knapte wonder boven wonder weer op.
Hij was technisch aangelegd, en als de Duitsers ‘s avonds de stroom uitschakelden klom hij, al jodelend, de stroompaal in en zorgde er met een koperen draadje voor dat er weer electriciteit in de huizen van Ternaard was. Kapper Veldhuis vermeld dat ook in zijn boekje “In ald Ternaarder kapper fertelt”, zie onderstaande regels.
 

 
Na de oorlog meldde Sjoerd zich als vrijwilliger om naar Nederlands Indië te gaan. Hij diende op Java en Sumatra tot 1949/1950 als motorordonnans en als tankchauffeur.
Hij heeft daar vreselijke dingen meegemaakt, en dat is hem waarschijnlijk zijn hele verdere leven bijgebleven en het heeft een stempel op zijn leven gezet.
Toen hij terug kwam werd hij automonteur in Leeuwarden. Hij trouwde met Ypie Osinga uit Sneek. Haar vader had daar een garagebedrijf.
Vrij snel na de geboorte van hun zesde kind, Alexander, scheidden Sjoerd en Ypie.
Een paar jaar later trouwde hij met Sjoukje de Jong, maar ook dit huwelijk strandde.

Klaske werd geboren in Hijum, maar toen ze drie jaar was gingen haar ouders terug naar Ternaard. Daar woonden ze aan de Nijbuorren.
Klaske was muzikaal, zoals veel Sjoerdsma’s. Ze ging naar het muziekkorps van Ternaard en speelde eerst bugel en later alt. Zie de foto hieronder van het muziekkorps, Klas is roodomcirkeld en Sjoerd, de broer van Klaske zit vooraan in het midden. Ook hield ze van wandelen, ze liep elk jaar de wandelvierdaagse mee. Je ziet haar links op de foto met de wandelaarsters.
Na de lagere school ging ze aan het werk als “lytsfaam“. Ze werkte bij verschillende boerinnen en ook bij een huisarts in de huishouding.

In de oorlog ging ze aan het werk bij het gezin Heinemann in Wiesbaden, Duitsland. Deze mensen hadden een nederlandse als dienstmeisje gehad, maar die was getrouwd. Toen wilden ze graag weer een nederlandse, omdat het zo goed bevallen was. Dat kwam de ouders van Klaske ter ore, en die vonden dat Klaske daar wel dienstmeid kon worden. Dat gebeurde ook, dus Klaske ging als 16-jarige met de trein naar Wiesbaden, midden in de oorlog.
En ze ging aan het werk bij de heer en mevrouw Heinemann. Dat was een echtpaar zonder kinderen, dat in een villa in een voorname buitenwijk van Wiesbaden woonde, aan de Freseniusstrasse. Je ziet het echtpaar hieronder naast hun Mercedes.
Ze heeft het heel erg getroffen bij die mensen, ze waren als een vader en moeder voor haar.
Maar ze werkte er in de oorlog en heeft er veel bombardementen meegemaakt, ze moesten vaak in een schuilkelder zitten. Je ziet Klas op de foto linksonder in de tuin van de Heinemanns.

Na de oorlog ging ze terug naar Ternaard, weer in verschillende gezinnen werken. O.a. bij de familie Vlasman, waar een kindje met het Downsyndroom was geboren, en die daarom hulp nodig hadden. Een dochter van die familie woont in Buitenpost en zij heeft veel over haar belevenissen met Klaske, de moeder van Bettie, verteld.
 
Klaske trouwde op 23-09-1947 met Tsjip Woudwijk uit Brantgum. Hij was eerst monteur bij de NOF in Dokkum, en later werkplaatschef. Hun trouwfoto zie je hieronder links.
De eerste maanden woonden Tsjip en Klas bij de ouders van Klaske, maar na een half jaar kregen ze een woning aan het Karrepad in Dokkum toegewezen (zie de foto hieronder in het midden, het gaat om het meest rechtse huis). Daar werden Rienk en Joke geboren. Daarna verhuisden ze naar de Kloostersingel (zie de foto hieronder, rechts), en daar werd Bettie geboren.
Het hele gezin zie je hierboven links. En met de kleinkinderen erbij hierboven rechts.

Eerste woning van Tjip en Klas aan het Karrepad. Rechts de tweede woning aan de Kloostersingel.